Czym jest zespół policystycznych jajników?

Zespół policystycznych jajników to choroba, która może powodować nieregularne miesiączki, trądzik (tłustą cerę oraz wypryski), wyrastanie dodatkowego owłosienia na twarzy lub wypadanie włosów. Może ona również powodować trudności z zajściem w ciążę. Zespół policystycznych jajników jest również nazywany „PCOS”. Choroba ta występuje bardzo często – u około 5% kobiet. Większość kobiet z PCOS ma nadwagę lub jest otyła.

 

Co powoduje PCOS?

Jajniki kobiet z PCOS nie pracują prawidłowo. Mniej więcej raz w miesiącu jajniki powinny utworzyć strukturę nazywaną pęcherzykiem. Rosnący pęcherzyk produkuje hormony, a następnie uwalnia komórkę jajową. Proces ten nazywamy „owulacją”.

U kobiet z PCOS jajniki produkują wiele drobnych pęcherzyków zamiast jednego większego. Skutkiem tego może dojść do zaburzeń równowagi hormonalnej, przez co owulacja nie zachodzi co miesiąc. Lekarze nie są pewni, dlaczego tak się dzieje.

 

Jakie są objawy PCOS?

Kobiety z PCOS mogą:
• mieć mniej niż 8 miesiączek w roku,
• mieć grube, ciemne włoski w miejscach charakterystycznych dla mężczyzn, takich jak:

górna warga, podbródek, baczki, klatka piersiowa i brzuch, • przybierać na wadze i być otyłe,
• mieć trądzik (tłustą cerę oraz wypryski na twarzy), • łysieć podobnie jak mężczyźni,

• mieć problemy z zajściem w ciążę bez pomocy lekarza.

 

Czy powinnam skonsultować się z lekarzem lub pielęgniarką, jeśli objawy są łagodne?

Tak. Kobiety z PCOS mają skłonności do występowania również innych problemów zdrowotnych, takich jak:

• cukrzyca (wysoki poziom cukru we krwi),
• wysoki poziom cholesterolu,
• bezdech senny –zaburzenie snu polegające na zatrzymaniu oddechu podczas snu.

U kobiet z PCOS możliwe jest także podwyższone ryzyko chorób serca, jednakże dla uzyskania pewności niezbędne są dalsze badania.

 

Czy są jakieś badania, które powinnam przejść?

Lekarz lub pielęgniarka zadecydują, które badania powinnaś przejść. Będzie to zależało od Twojego wieku, objawów oraz indywidualnych wskazań. Możliwe badania to m.in.:

• badanie krwi, aby zmierzyć poziom hormonów, cukru oraz cholesterolu,
• test ciążowy, jeśli nie wystąpiła miesiączka,
• USG miednicy – badanie to polega na wykorzystaniu fal dźwiękowych do uzyskania zdjęć

macicy oraz jajników. Lekarze czasem używają tego badania, aby móc ustalić, czy pacjentka cierpi na zespół policystycznych jajników.

 

Jak leczy się PCOS?

Najbardziej popularną metodą jest stosowanie tabletek antykoncepcyjnych. Tabletki nie wyleczą PCOS, ale mogą złagodzić wiele objawów, takich jak nieregularne miesiączki, trądzik czy owłosienie na twarzy. Tabletki antykoncepcyjne chronią także kobiety przed rakiem macicy.

Inne metody leczenia PCOS to:
• Antyandrogeny – leki te blokują hormony wywołujące niektóre objawy PCOS.

Spironolakton to lek antyandrogenny stosowany przez wielu lekarzy.
• Progestagen – hormon ten może uregulować miesiączki. Działanie to występuje wyłącznie,

kiedy jest on stosowany co miesiąc. Może on także obniżyć ryzyko nowotworu. Większość lekarzy stosuje medroksyprogesteron (nazwa handlowa: Provera) lub naturalnego progesteronu.

• Me ormina – jest to lek, który może pomóc w uregulowaniu miesiączek. Jednakże jest on skuteczny tylko u połowy kobiet, które próbują tej metody. U kobiet z cukrzycą lek ten pomaga utrzymać prawidłowy poziom cukru we krwi.

• Lecznicze balsamy lub antybiotyki stosowane w leczeniu trądziku. • Terapia laserem lub elektroliza pozwalające usunąć dodatkowe owłosienie.

 

Czy jest coś, co mogę zrobić na własną rękę, aby wyleczyć tę chorobę?

Tak. Jeśli masz nadwagę lub otyłość, utrata wagi może załagodzić wiele objawów. Utrata tylko 5% masy ciała może okazać się bardzo korzystna. W przypadku kobiety ważącej 90 kg to tylko 5 kg.

 

A jeśli będę chciała zajść w ciążę?

Nie trać nadziei. Większość kobiet z PCOS może zajść w ciążę, lecz może to trochę potrwać. Jeśli masz nadwagę, utrata wagi może pomóc w uregulowaniu miesiączki i zwiększyć Twoje szanse na zajście w ciążę. Jeśli schudniesz, a Twoje miesiączki wciąż będą nieregularne, lekarz może przepisać Ci leki stymulujące owulację oraz zwiększające prawdopodobieństwo zajścia w ciążę.

 

Jak będzie wyglądało moje życie?

Kobiety z PCOS mogą prowadzić normalny tryb życia. Jednakże
ważna jest konsultacja z lekarzem. Odpowiednia terapia złagodzi objawy i pozwoli uniknąć innych chorób.